20 mẹo du lịch Nhật
Mẹo #10: Nhà vệ sinh công cộng & tắm onsen lịch sự — sạch, đúng phép, không “quê”
Mục tiêu: biết tìm WC nhanh, dùng bồn rửa/bidet không lỗi, và tắm onsen đúng nghi thức (ai cũng làm được, không cần biết tiếng).
PHẦN A — Nhà vệ sinh công cộng (WC)
1) Tìm WC ở đâu cho nhanh?
- Ga tàu, trung tâm mua sắm, công viên lớn, konbini (7-Eleven/FamilyMart/Lawson).
- Trên bản đồ: tìm từ “Toilet” hoặc icon nam/nữ ♀♂. Trong ga sẽ có bảng chỉ “Restroom / Toilet”.
2) Cửa – khu vực – ký hiệu
- Nam: biểu tượng ♂ / chữ Male/Men.
- Nữ: biểu tượng ♀ / Female/Women.
- Gia đình/khuyết tật: phòng rộng, có bàn thay tã, ký hiệu xe lăn (Accessible/Multipurpose).
3) Cách dùng bồn cầu Nhật (có bidet)
- Đóng nắp (nhiều máy tự động).
- Nút “Flush” thường là nút riêng/đòn gạt; tránh bấm nhầm các nút có hình tia nước (đó là rửa).
- Muốn rửa: bấm Rear (rửa sau) / Front (cho nữ), chỉnh áp lực nhẹ trước; bấm Stop để dừng.
- Giấy vệ sinh: chỉ giấy trong buồng → xả xuống bồn (không bỏ vào thùng).
- Không xịt nước lên sàn hay lên nắp.
Nếu bảng điều khiển toàn tiếng Nhật: dựa vào icon (tia nước = rửa; vuông ⏹ = dừng; giọt nước + mũi tên = chỉnh mạnh/nhẹ).
4) Âm thanh, mùi, rác
- Có nút Sound (tiếng xả giả) để che tiếng — cứ dùng, không ngại.
- Thùng rác trong buồng chỉ cho: băng vệ sinh, tã.
- Giữ sạch: nếu văng nước → lau bằng giấy khô rồi xả.
5) Rửa tay đúng cách
- Xà phòng dạng bọt + nước; một số nơi có máy sấy tay (nhiều chỗ không có khăn giấy).
- Rửa tay 20 giây, lau khô/sấy khô trước khi ra.
6) Lưu ý cho gia đình, người có nhu cầu riêng
- Phòng “Multipurpose”: rộng, có bàn thay tã, ghế treo trẻ em, chuông khẩn.
- Kỳ kinh nguyệt: mua băng/tampon ở konbini; WC nữ thường có thùng chuyên dụng.
- Xe lăn/khó di chuyển: ưu tiên WC “Accessible”; nhiều ga lớn có thang máy gần khu WC.
7) Checklist 30 giây trước khi rời WC
- [ ] Nhấn Flush (đã xả).
- [ ] Giấy đã vào bồn (không bỏ thùng).
- [ ] Rửa tay sạch, khu vực gọn gàng.
PHẦN B — Onsen/Sento (suối nước nóng & nhà tắm công cộng)
Onsen = nước nóng tự nhiên; Sento = nhà tắm công cộng nước thường (đun). Quy tắc gần giống nhau.
1) Chuẩn bị gì?
- Tiền mặt nhỏ (vé máy tự động/quầy).
- Khăn nhỏ (để lau, không ngâm dưới nước), khăn tắm lớn để lau khô sau khi xong.
- Dầu gội/sữa tắm thường có sẵn; có thể mang của riêng nếu da nhạy cảm.
- Hình xăm: một số nơi không cho vào. Hỏi trước hoặc tìm nơi cho phép hình xăm; có thể che bằng miếng dán nếu nhỏ.
2) Quy trình chuẩn “bước–bước”
- Cởi đồ trong phòng thay đồ → không mặc đồ bơi.
- Vào khu tắm ngồi xuống ghế thấp ở vòi tắm.
- Tắm sạch: xối nước, gội đầu, kỳ cọ cơ thể thật sạch (đây là bước quan trọng nhất).
- Xả sạch bọt → mới vào bồn ngâm.
- Khăn nhỏ để trên đầu/viền bồn, không cho xuống nước.
- Ngâm 5–10 phút mỗi lượt; nếu nóng, lên nghỉ, uống nước.
- Ra ngoài: tráng nhẹ (tùy nơi; ở onsen khoáng, nhiều người không tráng lại để giữ khoáng).
- Lau khô sơ → sang phòng thay đồ → lau khô hẳn rồi mặc.
3) Những điều không nên làm
- Chạy/nhảy trong khu tắm (sàn trơn).
- Quay phim/chụp ảnh (tuyệt đối không).
- Nói to; giữ giọng nhỏ.
- Nhảy xuống bồn khi còn mồ hôi/dầu gội trên người.
- Vắt khăn vào bồn; ngâm khăn dưới nước.
4) Chọn bồn & nhiệt độ
- Bồn thường 40–42°C; có bồn ngoài trời (rotenburo), bồn lạnh, bồn massage.
- Người mới: bắt đầu ở bồn 39–40°C (nếu có), vào từ từ đến ngang ngực, hít sâu.
- Có sauna và bồn lạnh: quy tắc nóng → lạnh → nghỉ, lặp 2–3 vòng nếu quen.
5) Tóc, trang điểm, kính áp tròng
- Buộc gọn tóc cao; không để chạm nước.
- Tẩy makeup trước khi vào bồn (nhiều nơi có tẩy trang).
- Đeo kính áp tròng: cẩn thận khô mắt; tốt nhất tháo ra trước.
6) Trường hợp đặc biệt
- Kỳ kinh nguyệt: không vào bồn onsen.
- Da kích ứng/vết thương hở: nên tránh.
- Trẻ nhỏ: nhiều nơi cho vào cùng phụ huynh; chú ý nhiệt độ và thời gian ngâm ngắn.
7) Sau khi tắm
- Uống nước/ion để bù nước.
- Nhiều onsen có khu sữa tươi / đồ uống mát sau tắm — thử rất “đã”.
8) Mini “câu ngắn” nếu cần hỏi
- “Ticket? Where to buy?” (vé mua ở đâu?)
- “Towel rental?” (có cho thuê khăn không?)
- “Tattoo OK?” (hình xăm được vào chứ?)
- “Shampoo here?” (có dầu gội không?)
9) Checklist 60 giây trước khi vào onsen
- [ ] Đã tháo đồ trang sức, đồng hồ.
- [ ] Tắm sạch trước khi vào bồn.
- [ ] Khăn nhỏ để khô (không cho xuống nước).
- [ ] Biết lối ra, khu nghỉ và máy nước.
- [ ] Nếu có hình xăm: đã hỏi/che.
Kịch bản tham khảo (tối thư giãn ở Kyoto/Beppu)
- Đến onsen 19:00 → mua vé → thuê khăn nhỏ nếu quên.
- Gửi đồ, vào khu tắm → tắm sạch 5–7 phút.
- Ngâm bồn 40–41°C: 5–8 phút → nghỉ 3 phút → lặp 2 vòng.
- Tắm tráng nhẹ → lau khô → uống sữa/chai nước ion → về khách sạn ngủ rất ngon.
Kết
Nhà vệ sinh công cộng ở Nhật sạch – nhiều – dễ tìm nếu biết chỗ; còn onsen sẽ là trải nghiệm “đã đời” khi bạn nắm quy trình tắm sạch → ngâm → nghỉ và vài điều không nên. Làm theo các checklist trên, bạn sẽ tự tin và lịch sự như người địa phương.