Khả năng truy cập web là nỗ lực để đảm bảo rằng tất cả mọi người, bất kể có khuyết tật hay không, đều có thể truy cập bình đẳng vào các nội dung và dịch vụ trên internet. Trong đó, từ “truy cập được” không chỉ ám chỉ đến những người dùng cụ thể, mà còn chỉ tình trạng dễ sử dụng cho tất cả mọi người. Việc làm cho trang web và ứng dụng trở nên truy cập được không chỉ là vấn đề kỹ thuật mà còn là một bước quan trọng để thực hiện một xã hội hòa nhập.
Web truy cập được là gì?
Website truy cập được là website cho phép người dùng có các khuyết tật về thị giác, thính giác, vận động, nhận thức và nhiều dạng khác có thể truy cập nội dung web theo cách phù hợp với nhu cầu của họ. Website truy cập được có thể nói là dễ sử dụng cho tất cả người dùng và không có rào cản trong việc truy cập thông tin.
Chẳng hạn, khi người khiếm thị sử dụng trình đọc màn hình để điều hướng trên trang web, cần phải đảm bảo rằng tất cả nội dung được đọc chính xác bằng giọng nói. Tương tự, khi người khiếm thính xem nội dung video, cần phải cung cấp phụ đề hoặc bản văn phù hợp. Web truy cập được cung cấp một môi trường đáp ứng những nhu cầu đa dạng như vậy.
Lợi ích của web truy cập được
Website truy cập được không chỉ cải thiện tiện ích cho những người khuyết tật mà còn cho tất cả người dùng. Dưới đây là một số lợi ích chính mà khả năng truy cập mang lại.
-
Tiếp cận một đối tượng người dùng rộng hơn
Bằng cách chú trọng đến khả năng truy cập, không chỉ người dùng khuyết tật và người cao tuổi mà tất cả mọi người sử dụng internet đều có thể thoải mái sử dụng trang web. Điều này có thể dẫn đến việc mở rộng đối tượng người sử dụng trang web và tăng số lượt truy cập. -
Cải thiện tối ưu hóa công cụ tìm kiếm (SEO)
Website truy cập được có cấu trúc dễ hiểu đối với các công cụ tìm kiếm. Chẳng hạn, việc thiết lập văn bản thay thế (alt text) phù hợp cho hình ảnh giúp cho các trình thu thập dữ liệu của công cụ tìm kiếm dễ dàng hiểu nội dung, điều này cũng có hiệu quả cho SEO. -
Cải thiện trải nghiệm người dùng
Thiết kế chú trọng đến khả năng truy cập cũng dễ sử dụng cho những người dùng không khuyết tật. Phông chữ dễ đọc, điều hướng rõ ràng và độ tương phản đủ đều nâng cao tính tiện ích cho tất cả người dùng.
Yếu tố cần thiết để hiện thực hóa web truy cập được
Để tạo ra một website truy cập được, cần xem xét nhiều yếu tố khác nhau. Dưới đây là một số điểm chính cần chú ý khi thực hiện khả năng truy cập.
1. Cung cấp văn bản thay thế
Người khiếm thị nhận diện hình ảnh và đồ họa bằng cách sử dụng trình đọc màn hình, và trong trường hợp này, văn bản thay thế (alt text) là rất quan trọng. Cần phải mô tả bằng văn bản nội dung mà hình ảnh truyền đạt.
- Ví dụ: <img src=“logo.png” alt=“Logo công ty”>
Bằng cách truyền đạt ngắn gọn ý nghĩa và vai trò của hình ảnh như vậy, người dùng khiếm thị cũng có thể nắm bắt được nội dung đó.
2. Cung cấp phụ đề và bản văn
Hãy chắc chắn cung cấp phụ đề và bản văn cho nội dung video và âm thanh. Điều này giúp người dùng khiếm thính và những người đang ở trong môi trường không thể phát âm thanh hiểu được nội dung của các nội dung này.
- Ví dụ: Thêm phụ đề tự động cho video YouTube để người xem có thể hiểu nội dung một cách trực quan. Ngoài ra, cung cấp kịch bản văn bản cho các bài thuyết trình video.
3. Hỗ trợ thao tác bằng bàn phím
Một số người dùng sử dụng bàn phím thay vì chuột để điều hướng trên trang web. Do đó, cần thiết đảm bảo rằng tất cả các yếu tố tương tác trên trang web đều có thể điều khiển bằng bàn phím. Lý tưởng là có thể di chuyển đến liên kết và nút bằng phím Tab và thực hiện hành động nhấp chuột bằng phím Enter.
- Ví dụ: Thiết kế các biểu mẫu và mục menu để dễ dàng di chuyển bằng bàn phím, đảm bảo rằng tất cả các thao tác không phụ thuộc vào chuột.
4. Đảm bảo độ tương phản đủ
Độ tương phản đủ giữa màu văn bản và màu nền không chỉ cải thiện khả năng đọc cho người dùng khiếm thị mà cũng giúp người dùng thông thường dễ đọc hơn. WCAG (Hướng dẫn về khả năng truy cập nội dung web) khuyến nghị tỷ lệ tương phản tối thiểu là 4.5:1
- Ví dụ: Sử dụng màu chữ đậm trên nền màu nhạt để làm rõ nội dung về mặt thị giác. Không chỉ chú trọng vào tính thẩm mỹ của thiết kế mà còn đảm bảo tính dễ đọc thực tiễn.
5. Điều hướng đơn giản và trực quan
Nếu điều hướng trên trang web phức tạp và khó hiểu, điều này sẽ trở thành rào cản lớn đối với người dùng có khuyết tật nhận thức và người mới bắt đầu. Do đó, việc cung cấp một hệ thống điều hướng đơn giản và nhất quán là rất quan trọng.
- Ví dụ: Sắp xếp các mục menu một cách đơn giản và sử dụng thiết kế nhất quán trên toàn bộ trang. Thêm các yếu tố nổi bật về mặt thị giác cho các liên kết và nút quan trọng.
WCAG và web truy cập được
Có Hướng dẫn về khả năng truy cập nội dung web (WCAG) như một hướng dẫn quốc tế để đánh giá khả năng truy cập của trang web. WCAG quy định các tiêu chuẩn cụ thể để xác định xem một trang web có truy cập được hay không. Hướng dẫn này chủ yếu dựa trên 4 nguyên tắc sau đây.
- Có thể cảm nhận（Perceivable）: Các thành phần thông tin và giao diện người dùng phải có thể cảm nhận được đối với người dùng.
- Có thể thao tác（Operable）: Các thành phần giao diện người dùng và điều hướng phải có thể thao tác được.
- Có thể hiểu（Understandable）: Thông tin và thao tác giao diện người dùng phải dễ hiểu đối với người dùng.
- Đảm bảo tính ổn định（Robust）: Nội dung nên có sẵn trên nhiều tác nhân người dùng (trình duyệt và công nghệ hỗ trợ) trong tương lai.
Dựa trên các nguyên tắc này, các tiêu chuẩn cụ thể được đưa ra và được sử dụng làm hướng dẫn để làm cho trang web trở nên truy cập được.
Tóm tắt
Trong khả năng truy cập web, “truy cập được” có nghĩa là tất cả người dùng đều có thể truy cập và sử dụng nội dung web một cách bình đẳng. Sự quan trọng của khả năng truy cập đối với những người có khuyết tật về thị giác, thính giác hoặc vận động là điều hiển nhiên, và thiết kế truy cập được cũng tạo ra những trang web dễ sử dụng cho tất cả người dùng.
Trong thiết kế web và việc tạo nội dung trong tương lai, việc chú trọng đến khả năng truy cập và cung cấp một môi trường kỹ thuật số dễ sử dụng cho tất cả mọi người sẽ dẫn đến việc hiện thực hóa một xã hội bao trùm.
Chúng tôi đã phát hành UUU Web Accessibility Widget Tool, công cụ giúp dễ dàng triển khai khả năng truy cập web. Nếu bạn quan tâm đến việc cải thiện khả năng truy cập, hãy xem thêm thông tin chi tiết.