Khi xây dựng một trang web, cung cấp cấu trúc dễ hiểu và dễ sử dụng cho người dùng là rất quan trọng. Trong đó, cách sử dụng tiêu đề của các phần đóng vai trò đặc biệt quan trọng từ góc độ khả năng truy cập. Đối với những người dùng không dựa vào thị giác để truy cập web hoặc những người dùng sử dụng các công nghệ hỗ trợ như trình đọc màn hình, cấu trúc tiêu đề hợp lý giúp họ truy cập thông tin một cách mượt mà và nhanh chóng hiểu nội dung của trang.
Bài viết này sẽ giải thích chi tiết về vai trò của “tiêu đề các phần” trong khả năng truy cập web và cách sử dụng chúng đúng cách.
Vai trò của tiêu đề các phần là gì?
Tiêu đề các phần có vai trò phân chia thông tin trên trang web, sắp xếp từng phần và truyền đạt cho người dùng. Cụ thể, nó quan trọng ở những điểm sau đây.
- Làm rõ cấu trúc thông tin：Bằng cách chia nội dung trên trang theo từng ý nghĩa và chỉ rõ từng phần đang đề cập đến điều gì, người dùng có thể dễ dàng tìm thấy thông tin mà họ cần.
- Hỗ trợ điều hướng cho người dùng khiếm thị：Trình đọc màn hình phân tích cấu trúc trang dựa trên các tiêu đề của từng phần và truyền tải tổng quan về trang cho người dùng. Nhờ đó, ngay cả khi không có gợi ý trực quan, người dùng vẫn có thể sử dụng tiêu đề để di chuyển dễ dàng trong trang.
- Tác động đến SEO：Tiêu đề cũng là một phương tiện để truyền tải nội dung của trang đến công cụ tìm kiếm. Sử dụng tiêu đề phù hợp giúp công cụ tìm kiếm hiểu và đánh giá đúng nội dung của trang, từ đó cải thiện thứ hạng SEO.
Cách sử dụng tiêu đề các phần một cách phù hợp
1. Tuân thủ thứ bậc của tiêu đề
Tiêu đề các phần cần có cấu trúc thứ bậc phù hợp. Việc sử dụng thẻ tiêu đề (từ <h1> đến <h6> trong HTML) rất quan trọng để làm rõ mức độ quan trọng và thứ tự ưu tiên của thông tin. Ví dụ, cần chú ý đến thứ bậc như sau.
- <h1>：Chỉ ra tiêu đề của toàn bộ trang. Mỗi trang chỉ nên sử dụng một thẻ <h1>.
- <h2>：Đây là tiêu đề chính của từng phần. Nó nằm dưới thẻ <h1> và phân chia các chủ đề chính.
- <h3>：Được sử dụng làm tiêu đề cho các tiểu mục, bổ sung cho nội dung cấp dưới của thẻ <h2>.
- <h4>～<h6>：Được sử dụng khi cần sắp xếp thông tin chi tiết hơn nữa.
Ví dụ：html
<h1>Khả năng truy cập web là gì</h1>
<h2>Vai trò của tiêu đề các phần</h2>
<h3>Cấu trúc hóa thông tin</h3>
<h3>Hỗ trợ trình đọc màn hình</h3>
<h2>Cách sử dụng thẻ tiêu đề đúng cách</h2>
<h3>Tuân thủ thứ bậc tiêu đề</h3>
<h3>Đảm bảo tính nhất quán với nội dung văn bản</h3>
Nếu cấu trúc thứ bậc được sắp xếp chặt chẽ như vậy, cả người dùng lẫn trình đọc màn hình đều sẽ dễ dàng hiểu được cấu trúc tổng thể của trang.
2. Tiêu đề cần ngắn gọn và dễ hiểu
Hãy đảm bảo tiêu đề thể hiện chính xác nội dung của phần đó. Tránh các diễn đạt dài dòng hoặc mơ hồ để người dùng có thể hiểu ngay chủ đề của phần đó chỉ bằng một cái nhìn. Đối với người khiếm thị hoặc người có khó khăn trong học tập, các tiêu đề được diễn đạt ngắn gọn, rõ ràng bằng ngôn ngữ dễ hiểu sẽ được ưa chuộng.
Ví dụ tốt：
- “Nguyên tắc cơ bản về khả năng truy cập”
- “Cách sử dụng trình đọc màn hình” ví dụ xấu: “Trong phần này, chúng tôi sẽ giải thích các nguyên tắc cơ bản về khả năng truy cập web” (quá dài và thiếu trọng tâm)
3. Chú ý đảm bảo sự nhất quán giữa thẻ tiêu đề và nội dung văn bản.
Việc đảm bảo nội dung của thẻ tiêu đề phù hợp và thống nhất với văn bản bên dưới cũng rất quan trọng. Ví dụ, nếu thẻ <h2> có tiêu đề là “Giới thiệu về các công cụ hỗ trợ truy cập,” thì phần đó cần phải giải thích cụ thể về các công cụ hỗ trợ truy cập. Nếu tiêu đề và nội dung không khớp nhau, điều này có thể gây nhầm lẫn và khiến người dùng không tìm thấy thông tin mà họ cần.
4. Sử dụng tiêu đề ẩn dành cho trình đọc màn hình
Việc thêm các tiêu đề ẩn cho trình đọc màn hình cũng rất hiệu quả, dù không hiển thị về mặt trực quan. Ví dụ, trong một phần bao gồm các liên kết tương ứng với mục lục, có thể thêm tiêu đề ẩn để làm rõ nội dung cho người dùng trình đọc màn hình.
html
<h2 class="sr-only">Mục lục</h2>
Bằng cách sử dụng lớp sr-only để ẩn tiêu đề như vậy, bạn có thể cung cấp tiêu đề không hiển thị về mặt trực quan nhưng vẫn được trình đọc màn hình đọc lên.
5. Xem xét tính tiện lợi của điều hướng bằng bàn phím
Việc sắp xếp các tiêu đề phần một cách hợp lý cũng mang lại lợi ích cho người dùng chỉ sử dụng bàn phím. Bằng cách sử dụng các tiêu đề, họ có thể di chuyển hiệu quả trong trang chỉ bằng cách nhấn phím Tab. Nhờ vậy, ngay cả những người không thể sử dụng chuột cũng có thể dễ dàng sử dụng trang một cách thuận tiện.
Công cụ để cải thiện khả năng truy cập của tiêu đề
Có các công cụ và phương pháp để kiểm tra xem tiêu đề đã được sử dụng đúng cách hay chưa. Sử dụng các công cụ dưới đây sẽ giúp việc kiểm tra và chỉnh sửa cấu trúc tiêu đề trở nên dễ dàng hơn.
- **WAVE（Web Accessibility Evaluation Tool）： **Đây là công cụ cho phép kiểm tra trực quan cấu trúc tiêu đề của trang web. Nó cũng giúp kiểm tra tính phù hợp của tiêu đề, độ tương phản, và nhãn ARIA.
- **Axe Accessibility Checker： **Có thể sử dụng dưới dạng tiện ích mở rộng của Chrome, cho phép kiểm tra thứ bậc tiêu đề và các yếu tố hỗ trợ truy cập khác.
- **Trình đọc màn hình： **Tự mình trải nghiệm trình đọc màn hình cũng rất quan trọng để kiểm tra và hiểu trải nghiệm thực tế của người dùng.
Kết luận
Tiêu đề các phần là một trong những yếu tố cơ bản để cải thiện khả năng truy cập web. Bằng cách áp dụng cấu trúc tiêu đề phù hợp, người dùng khiếm thị hoặc người dùng sử dụng trình đọc màn hình sẽ dễ dàng tiếp cận thông tin hơn. Việc sắp xếp thông tin bằng tiêu đề là bước đầu tiên để tạo ra một trang web dễ hiểu và dễ truy cập cho tất cả người dùng.
Hãy tuân thủ thứ bậc của tiêu đề và sử dụng tiêu đề ngắn gọn, rõ ràng để mang đến trải nghiệm web thoải mái cho mọi người.
Chúng tôi đã phát hành UUU Web Accessibility Widget Tool, công cụ giúp dễ dàng triển khai khả năng truy cập web. Nếu bạn quan tâm đến việc cải thiện khả năng truy cập, hãy xem thêm thông tin chi tiết.