Đặt chỗ tàu nhanh & chọn ghế (Shinkansen/Limited Express) — dễ cho người không biết tiếng
Mục tiêu: đặt vé, chọn ghế mượt cho các tuyến nhanh (Shinkansen, limited express) bằng app/web hoặc máy bán vé; kèm mẹo chọn chỗ đẹp.
1) Khi nào nên đặt chỗ?
- Đi giờ cao điểm/đường dài/đi nhóm/có hành lý to → đặt trước để chắc có chỗ.
- Tuyến Tokaido–Sanyo (Tokyo–Kyoto–Osaka–Hiroshima) thỉnh thoảng chuyển Nozomi sang toàn ghế đặt trước vào các đợt cao điểm; từ 3/2025 xe số 3 của Nozomi chuyển từ “tự do” sang “đặt trước”. Nên giữ chỗ sớm.
2) Đặt online (nhanh nhất)
a) Trục Tokyo–Kyoto–Osaka–Hiroshima–Fukuoka (Tokaido–Sanyo–Kyushu)
- Dùng SmartEX (web/app chính thức, tiếng Anh). Đăng ký miễn phí, chọn chỗ trên sơ đồ ghế, thanh toán online; có thể đặt từ 1 năm trước (chỗ xác nhận chính thức từ mốc 1 tháng trước). Lên tàu bằng QR hoặc IC card.
b) Miền Đông/Bắc (Tokyo, Nikko, Nagano, Tohoku, Hokuriku…)
- Dùng JR-EAST Train Reservation (Eki-net) để mua vé/đặt chỗ cho khu JR East; nhận vé tại máy/cửa quầy JR East. (Lưu ý: nếu bạn dùng Japan Rail Pass, đặt chỗ qua hệ thống riêng của JR Pass thay vì Eki-net.)
c) Miền Tây (Osaka–Kyoto–Kobe–Okayama–Hiroshima…)
- Dùng JR-WEST Online Train Reservation / e5489; mở đặt chỗ từ 10:00 (JST) đúng ngày trước đó 1 tháng. Nhận vé tại máy có logo e5489 trong khu JR West.
Ghi nhớ: mỗi công ty JR có hệ thống riêng, nhưng bạn luôn có thể nhận vé ở máy/quầy thuộc khu của họ (xem yêu cầu nhận vé ghi trên web chính thức).
3) Đặt tại ga (không cần tiếng)
- Máy “Reserved Seat Ticket Vending Machine”: có tiếng Anh, thao tác chạm màn hình → chọn journey → train → seat → pay. Nếu có JR Pass: quét QR trên Pass để xuất vé đặt chỗ.
- Quầy vé: nói chậm bằng tiếng Anh:
“Two reserved seats, Tokyo to Kyoto, Hikari, tomorrow 9 AM if possible.”
4) Bước-bước đặt online (mẫu SmartEX)
- Đăng ký bằng email + thẻ thanh toán.
- Nhập điểm đi/đến – ngày – giờ → xem các tàu (Nozomi/Hikari/Kodama).
- Chọn ghế trên sơ đồ (window/aisle; chọn “oversized baggage seat” nếu hành lý to).
- Thanh toán → nhận QR/mã nhận vé.
5) Hành lý to (tổng 3 chiều 160–250 cm)
- Tuyến Tokaido–Sanyo–Kyushu Shinkansen yêu cầu đặt “ghế kèm khu để hành lý to” (không thu thêm tiền, nhưng phải đặt trước). Mang lên mà không đặt có thể bị thu phí phụ trội.
- JR West cũng ghi rõ quy định này trong hướng dẫn hành lý.
6) Chọn ghế đẹp/tiện
- Ngắm núi Phú Sĩ trên tuyến Tokyo ⇄ Kyoto/Osaka:
- Từ Tokyo đi Kyoto/Osaka: bên phải, ghế E (cửa sổ).
- Chiều ngược lại: bên trái, ghế A (cửa sổ).
Điểm nhìn đẹp nhất quanh ga Shin-Fuji. (Phụ thuộc thời tiết/độ trong.)
- Yên tĩnh/ít người qua lại: chọn cửa sổ.
- Đi nhóm: chọn cụm 2–3 ghế liền nhau.
7) Reserved vs. Non-reserved (chọn thế nào?)
- Reserved: chắc ghế, hợp giờ cao điểm; Nozomi có lúc all-reserved dịp cao điểm.
- Non-reserved: rẻ hơn chút, lên ngồi xe không đặt chỗ (không đảm bảo ghế, nhất là mùa bận). Ở Nozomi, từ 3/2025 số ghế không đặt chỗ bị giảm (xe 3 đổi thành đặt chỗ).
8) Lỗi thường gặp & cách xử lý
- Đặt muộn mùa cao điểm → hết ghế đúng giờ mình muốn → chọn tàu kế tiếp hoặc đổi tuyến (ví dụ Hikari thay Nozomi).
- Không nhận được vé: với SmartEX có thể vào cổng bằng QR/IC; với hệ thống khác, tới máy/quầy để in vé (mang hộ chiếu).
- Hành lý to không đặt trước: có thể bị phí; nên đổi chỗ sang ghế có khu để hành lý to (nếu còn).
9) Checklist 60 giây trước khi mua
- [ ] Biết rõ tuyến/khu (JR East, JR West, Tokaido–Sanyo).
- [ ] Cần ghế hành lý to? (160–250 cm).
- [ ] Đi đợt cao điểm? → đặt reserved sớm.
- [ ] Muốn ngắm Phú Sĩ? → E (đi Kyoto/Osaka), A (về Tokyo).
Kết
- Ở nhà: SmartEX cho trục Tokyo–Kyoto–Osaka; Eki-net cho JR East; e5489/JR-WEST cho miền Tây. Đặt càng sớm càng dễ chọn ghế.
- Tại ga: máy bán vé tiếng Anh là đủ dùng, có thể quét QR JR Pass để lấy ghế.